Definitie van overgewicht
De twee kenmerken van overgewicht zijn een te grote vetvoorraad en een te hoog lichaamsgewicht in verhouding tot de lichaamslengte. De combinatie van deze twee kenmerken is belangrijk. Het is namelijk ook mogelijk om een te hoog lichaamsgewicht te hebben, zonder dat er sprake is van een te grote vetvoorraad. Overgewicht wordt ook wel met andere termen aangeduidt, zoals adipositas, obesitas of vetzucht.
Overgewicht kan ook een gevolg zijn van een grote hoeveelheid spierweefsel; spierweefsel weegt namelijk zwaarder dan vetweefsel. Dit kan voorkomen bij bodybuilders, en vele andere topsporters, die een grote spiermassa aanleggen om goed te kunnen presteren.
Ook het vasthouden van vocht kan zorgen voor overgewicht. De hoeveelheid vocht in het lichaam kan variëren. Bij bepaalde ziekten, maar ook door bepaalde medicijnen kan het lichaam grote hoeveelheden vocht opslaan. Op kleine schaal zien we het ook bij vrouwen tijdens de menstruatie: vlak voor de menstruatieperiode kan vocht worden vastgehouden, dat tijdens de menstruatie weer wordt uitgescheiden.
Overgewicht is een te grote hoeveelheid lichaamsvet als gevolg van een langdurig positieve energiebalans.
Meten van overgewicht
Als het goed is weet U nu wat overgewicht is, maar U moet ook weten wanneer er sprake is van overgewicht. Vroeger werd gebruik gemaakt van allerlei tabellen om te bepalen of er sprake was van overgewicht. Een bekend voorbeeld hiervan is: lichaamslengte (in cm) - 100 cm = ideale gewicht (in kg). Tegenwoordig zijn er meer mogelijkheden waarmee men de hoeveelheid lichaamsvet kan bepalen en daarmee de mate van overgewicht. Twee ervan worden veelvuldig toegepast omdat ze makkelijk uitvoerbaar zijn. Dit zijn de huidplooimeting en de Quetelet Index (QI) (in de Engelse literatuur de Body Mass Index ((BMI)) genoemd).
De laatste trend is gebruik te maken van de zogenaamde "vetmeters', deze kunnen de verhouding vet- en spierweefsel in het lichaam meten. Deze meetinstrumenten zijn echter nog in opkomst en er is nog weinig literatuur bekend over de betrouwbaarheid hiervan.
Huidplooimeting
Met behulp van een huidplooimeter wordt de onderhuidse vetlaag gemeten aan de achterzijde van de bovenarm, onder het schouderblad en op de heup. De meting gebeurt in millimeters; de som van de vetplooidikten geeft aan hoeveel procent vet er in het lichaam aanwezig is.
Een man met een goed lichaamsgewicht heeft een vetpercentage van 15 - 25%. Een vrouw met een goed lichaamsgewicht 25 - 30%.
Quetelex Index
De QI, in de Engelse literatuur Body Mass Index (BMI) genoemd, is een methode die erg handig is in de praktijk van de gewichtsconsulent, diëtist en bijvoorbeeld de arts. Bedenk hierbij wel dat de QI alleen kan worden toegepast bij volwassenen van 18 jaar en ouder. Bij deze methode wordt het lichaamsgewicht gedeeld door de lengte in het kwadraat. De volgende waarden worden bij de QI gehanterd:
- <>
- 18,5 - 24,9: Normaal gewicht
- 25,0 - 29,9: Overgewicht
- 30,0 - 34,9: Obesitas
- 35,0 - 39,9: Adipositas
- > 40,0: Extreme adipositas
Om de QI snel te kunnen bepalen, is er het nomogram ontwikkeld waarmee men met behulp van een liniaal de QI kan bepalen. Hiervoor legt men de liniaal zodanig neer dat de lengte van iemand met zijn gewicht wordt verbonden. De rechterkant van de liniaal geeft dan in de meest rechtse kolom de bijbehorende QI aan.
Zelf ben ik niet zo'n voorstander van deze methode met de liniaal, omdat het werken met een liniaal vaak niet nauwkeurig genoeg kan zijn. Ik ben dan ook meer een voorstander van het berekenen van de QI met de rekenmachine (lichaamsgewicht gedeeld door lengte (in cm) in het kwadraat.
Ik zag dat er wel een goede huidplooimeter te koop was kan ik deze goed gebruiken hiervoor? huidplooimeter
BeantwoordenVerwijderen